KABLO VE BORU GÜZERGAH TESPİTİ
Yer radarı yönteminin yüzey veya zemin koşulları nedeniyle uygulanamadığı durumlarda Elektromanyetik (EM) hat tespit dedektörlerinden faydalanılır. Özelikle, yer radarının giremediği dar alanlarda, çalılık, sık bitki örtüsünün olduğu bölgelerde, yoğun su birikintisi olan yerlerde bu yöntemi uygulamak oldukça kullanışlıdır.
Basit olarak aranan hattın iletken, akım içeren ya da cansız olması durumuna göre uygulamada farklılık gösterir. Hedef hatta akım var ise cihaz belirli frekanslarda (50Hz, 60Hz, 29kHz vb.) bu hattın yeri ve derinliğini tespit eder. Eğer hatta akım yok ise bu hattın bulunması için hattın yüzeydeki bilinen bir unsuruna verici bağlanır/indüklenir ve hattın yeri yollanan sinyalin tespkisine göre bulunur.
Bu yöntemle boru ve kablo güzergahları noktasal olarak tespit edilebilmektedir. Genel olarak 3 tespit modu vardır.
Bunlar;
1- Hat Tespiti Modu
Bu modda sadece alıcı cihaz(dedektör) kullanılır. Alıcının içerisinde dahili 2 yatay anten vardır ve bu antenler aşağıya belirli frekanslarda sinyal yollarlar. Bu sinyaller de gömülü hattan yansıyan sinyalin merkezi üzerinden maksimum sinyal tespkisine ve “pik”e yol açar.
Pusula hat yönü indükatörü kablonun yönünü gösterir.
Alıcı gömülü hat ile aynı doğrultuda olduğunda pusula rengi maviye döner.
2- Direk Bağlantı Modu
Burada sistem bir alıcı ve bir vericiden oluşur. Vericinin çıkış soketine bağlantı kablosu takılarak direk bağlantı modu seçilir. Bu modda kırmızı ve siyah iki adet kablo bulunmaktadır. Kırmızı kablo, yeraltında uzanımı tespit edilmek istenen hattın yüzeydeki iletken belirtisine (örn: aydınlatma direği gibi) bağlanır, siyah kablo ise topraklama elektrodu ile beraber zemine çakılır. İletkene akım verildikçe alıcı ile de yüzeyden sinyallerin yansımaları tespit edilerek noktasal olarak sürekli hat tespiti yapılır.En çok kullanılan frekasnlar 512Hz/640Hz ve 8kHz arasındadır.
3- İndüksiyon Modu
İndüksiyon modu kullanıldığında, hedef hattın üzerinde bir verici konumlandırılır, bununla hatta belirli bir frekansta sinyal yollanır. Gönderilen bu sinyal yine aynı frekansa ayarlı dedektör (alıcı) tarafından takip edilir ve hedef hatla ilgili derinlik, akım vb. bilgileri elde edilmiş olur. “İndüksiyon” modu genellikle yüksek frekanslarda, 33 kHz, 65 kHz ve 83.19 kHz veya 200 kHz’de daha iyi çalışır. İndüksiyonun avantajı, vericiyi “bağlamak” için herhangi bir
erişimin gerekli olmamasıdır.
